18/30 Μαΐου 1821 .Η Μάχη στα Βέρβενα και τα Δολιανά

Η νικηφόρα μάχη των Δολιανών στις 18/30 Μαΐου 1821 υπήρξε μία από τις σημαντικότερες μάχες της πολιορκίας της Τριπολης. 
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης συγκρότησε τεσσάρα στρατόπεδα σε στρατηγικά στα βουνά γύρω από την πόλη. σε στρατηγικά σημεία στα βουνά γύρω από την πόλη. σε στρατηγικά σημεία στα βουνά γύρω από την πόλη, στο Βαλτέτσι, το Χρυσοβίτσι, την Πιάνα και στα Βέρβενα.
 Μετα την αποτυχία στο Βαλτέτσι, (12-13 Μαίου) , οι Τούρκοι βγήκαν την νύχτα της 17ης από την Τρίπολη για να επιτεθούν στα Βέρβενα, όπου ήταν στρατοπεδευμένοι οι Μανιάτες υπό τους Μαυρομιχαλαίους και τα σώματα της Κυνουρίας υπό τους Αναγνώστη Κοντάκης , Καράμπελα κλπ. Περίπου 2000.
 Οι Τούρκοι ήσαν περίπου 4.000 και είχαν μαζί τους και δυο κανόνια.
 Ο Κεχαγιάμπεης Μουστσφάς  για να περικυκλώσει τα Βέρβενα χώρισε τη δύναμή του σε τρεις φάλαγγες. 
Η πρώτη φάλαγγα με επικεφαλής τον ίδιο και με τα κανόνια επιτέθηκε στα Δολιανά, έχοντας ως απώτερο στόχο να προσβάλλει το στρατόπεδο των Βερβένων από τα νοτιοανατολικά. Το ιππικό πήγε στο Δραγούνι όπου διέλυσε γρήγορα τους εκεί Έλληνες υπό τον Γεωργάκη Διγενή και στράφηκε προς τα Βέρβενα. Η Τρίτη φάλαγγα επιτέθηκε κατά μέτωπο στα Βέρβενα.
 Στα Δολιανά υπήρχε μικρός αριθμός ντόπιων πολεμιστών, υπό τον Μητρομάρα. Στα Δολιανά είχε διανυκτερεύσει ο Νικηταράς με μία δυναμη 150 ανδρών κατευθυνόμενος προς το Αργος.
 Με το πρώτο φως της ημέρας η δύναμη του Νικηταρά αναχώρησε από τα Δολιανά. Αλλά τον πρόλαβαν λίγο έξω από το χωριό, στο ξωκκλήσι του Αγιάννη, οι Δολιανήτες που είχαν αντιληφθεί τον ερχομό του τουρκικού στρατιωτικού τμήματος και τον κάλεσαν σε βοήθεια. 
Πράγματι ο Νικηταράς μαζί με τους άνδρες του, με τους ένοπλους Δολιανίτες , οχυρώθηκαν σε μερικά από τα πέτρινα σπίτια του οικισμού. 
Η μετωπική επίθεση των Τούρκων στα Βέρβενα συνάντησε τη σθεναρή αντίσταση των Ελλήνων που ήταν οχυρωμένοι στα πετρόκτιστα σπίτια και τους πύργους του χωριού. 
Η επίθεση των Τούρκων στα Δολιανά όπου δεν περίμεναν σοβαρή αντίσταση, δεν προχώρησε. Ο επικεφαλής τους Μουσταφάμπεης. είχε οχυρωθεί στην εκκλησία του Αγιώργη, όπου βρίσκονταν και τα κανόνια που έβαλλαν εναντίον του χωριού και των υπερασπιστών του. 
Η άκαρπη πολιορκία των Τούρκων κράτησε για ώρες αλλά η επίθεση των Ελλήνων κατά του Σώματος στα Βέρβενα το ετρεψε σ φυγή και κατευθύνθηκαν προς τα Δολιανα για να ενωθούν με τους άλλους.
 Ο Μουσταφάμπεης βλέποντας την φυγή από τα Βέρβενα έδωσε εντολή υποχώρησης και επέστρεψε στην Τριπολιτσά. 
Η υποχώρηση αυτή των Τούρκων μαζί με την εμφάνιση του ελληνικού στρατιωτικού σώματος από τα Βέρβενα, ώθησε το Νικηταρά και τους άνδρες του να βγουν από τα σπίτια και να καταδιώξουν μαζί με τους Δολιανίτες (άνδρες και γυναίκες) τους Τούρκους που έτρεχαν να σωθούν προς την Τρίπολη. 
Οι απώλειες των Τούρκων ήταν τεράστιες ενώ των Ελλήνων μικρές. Πολλά από τα πολεμοφόδιά τους μαζί με τα κανόνια τους έπεσαν στα χέρια των Ελλήνων. 
Ο ίδιος ο Νικηταράς σκότωσε τόσους ώστε έκτοτε απέκτησε το προσωνύμιο «Τουρκοφάγος».
 Από τότε, όπως σημείωνε ο Κολοκοτρώνης στα Απομνημονεύματά του, «εμούδιασαν οι Τούρκοι και δεν εβγήκαν άλλη φορά διά εκστρατείαν». 
Η νίκη των Ελλήνων στα Δολιανά είχε διπλή σημασία, διότι αφενός έκαμψε το ηθικό των Τούρκων και αφετέρου έδωσε πολύ κουράγιο στους Έλληνες ώστε να συνεχίσουν το δύσκολο αγώνα της αποτίναξης του τουρκικού ζυγού, αγώνας 
ο οποίος εν τέλει αποδείχθηκε νικηφόρος.