Ο Χαλέτ Εφέντης

Ο Χαλέτ Εφέντης καταγόταν από λαϊκή και άσημη οικογένεια. Γνώρισε ωστόσο μεγάλη δόξα, αφού διακρίθηκε ως πανέξυπνος, ρέκτης, πανούργος, καιροσκόπος και επιτήδειος. 
Αρχικά έγινε γραμματέας του αρχικρεοπώλη της Κωνσταντινούπολης. Μετα κατάφερε και μπήκε στην υπηρεσία της Υψηλής Πύλης ως ιδιαίτερος γραμματέας του σφραγιδοφύλακα του υπουργού Εξωτερικών και στη συνέχεια διετέλεσε κεχαγιάς ( επιμελητής) του ιεροδικαστή της Λάρισας. Υπό την προστασία του αρχικουρέα και ευνοούμενου του Σουλτάνου Σελίμ Γ’, διορίσθηκε το 1806 ως βοηθός του κεσεδάρη  (ταμία) και του βεϊλικτζή ( τμηματάρχη) του αυτοκρατορικού διβανιού. Το 1807 διορίστηκε ακόλουθος στην τουρκική πρεσβεία στο Παρίσι και, επιστρέφοντας τον επόμενο χρόνο, έγινε τμηματάρχης του αυτοκρατορικού διβανιού. Δουλεύοντας πλέον στην άμεση υπηρεσία του σουλτάνου Μαχμούτ Β’ .
Επί Μαχμούτ Β’, κυρίως από το 1815, σε ηλικία μόλις 40 ετών, ανήλθε δε στα πιο υψηλά αξιώματα της αυτοκρατορίας, απέκτησε την τυφλή εμπιστοσύνη του Σουλτάνου, έγινε μυστικός σύμβουλός του και σφραγιδοφύλακας του κράτους «Νισσαντζής» με υπέρτατη εξουσία, ή πιο σωστά παντοδυναμία, κυβέρνησε την Τουρκία για επτά συνεχή έτη, ως απόλυτος δεσπότης.

 Κατά κακήν  των  'Ελλήνων τύχη δεξί χέρι του Χαλέτ εφέντη ήταν ο Ιουδαίος Τραπεζίτης  Χασκέλ  άγων και φέρων, τους διερμηνείς, το Πατριαρχείο, και τις Μητροπόλεις κατά θέλησιν. .

Ο Χαλέτ, υπήρξε κατά κάποιο τρόπο ευεργέτης της Επανάστασης, αν και ήταν φανατικός μισέλληνας, και αυτό γιατί το 1820 μόνο αυτός στο Διβάνι ψήφισε τον πόλεμο κατά του Αλή πασά των Ιωαννίνων, ο οποίος για μεγάλο χρονικό διάστημα έβλαψε τις πολεμικές δυνάμεις της Τουρκίας και απομάκρυνε από την Πελοπόννησο τον φοβερό και πολύ επικίνδυνο Χουρσίτ πασά. 
Η εμπιστοσύνη και η εύνοιά του Μαχμούτ προς τον Χαλέτ εφέντη, τον έχοντα τον τίχλον του Δοβλέτ- Ναζιρή, του πρώτου συμβούλου δηλαδή του Σουλτάνου, και ο οποίος πείχε καταστή ισχυρότερος από τον μέγα βεζύρη, ήταν  απεριόριστος, όταν κατά τό μυστικοσυμβούλιον, τό γενόμενον εις τα ανάκτορα δια την στάσιν της Πύλης απέναντι του Αλή πασσά, μόνο ο Χαλέτ συνέστησε τον πόλεμον εναντίον του αντάρτου, χωρίς καμμίαν προσπάθειαν συνδιαλλαγής.



Με τη γνώμη αυτή είχε συνταχθή τότε και ο ηγεμών της Μολδαυίας Σούτσος, που ειχε κληθεί  να συμμετάσχει  του συμβουλίου από τον Χαλέτ με τον οποίο συνδεόταν  Η  θαρραλέα γνώμη  του Χαλέτ συνέπιπτε με την θέληση του Μαχμούτ. Αλλά κανείς Τούρκος  που μετείχαν του συμβουλίου δεν τόλμησε να τη υποστηρίξει διότι όλοι εφοβούντο τους Αλβανούς και αντάρτης της Ηπείρου ασκούσε επιρροή εντός  της Κωνσταντινουπόλεως.

 Οι γενίτσαροι, οι περισσότεροι αλβανικής καταγωγής κατά την εποχή εκείνη, ήσαν όλοι υπέρ του Αλή και δεν ήθελαν την εξόντωση του. Και ήσαν μεν τότε οι γενίτσαροι παραγκωνισμένοι και ήταν  φανερό ότι ευρίσκοντο υπό δυσμένεια, αλλ’ η δύναμη τους  ήταν αναμφισβήτητη .

Ο Χαλέτ  κατά τις πρώτες ημέρες της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, όταν  βρέθηκε σε δύσκολη  θέση, κατηγορούμενος από την Υψηλή Πύλη ότι διατηρούσε σχέσεις με διάφορους Φαναριώτες, των οποίων παλαιότερα είχε διατελέσει γραμματέας, για να αποσείσει από πάνω του τις κατηγορίες  συντάχθηκε με τους φανατικούς που ζητούσαν την εξόντωση όλων των Ελλήνων και μάλιστα πέτυχε να αποσπάσει από τον σουλτάνο  διαταγή προς τον διοικητή του σώματος των γενιτσάρων, η οποία όμως δεν εκτελέστηκε ύστερα από παρέμβαση του Σεϊχ-ουλ-ισλάμ .
Το 1822. όμως οι παλιοί εχθροί του, οι Γενίτσαροι, εξεγέρθηκαν με λύσσα κατά αυτού κλονίζοντας την εμπιστοσύνη που είχε σε αυτόν ο Σουλτάνος. 
Ο Χαλέτ εφέντης εξορίστηκε στην Προύσσα και στο Ικόνιο, και καταδικάστηκε δε σε θάνατο. Ένας θηριώδης γενίτσαρος εκτέλεσε την εντολή και στις 22 Νοεμβρίου 1822 το κεφάλι του φοβερού ιουδαόυ μεγιστάνα της αυτοκρατορίας βρισκόταν στην πύλη του Σουλτανικού Σεραγίου της Κωνσταντινούπολης.