Η Δεύτερη Μάχη του Μαραθώνα στις 5/17 Ιουλίου 1824

Τον Ιούνιο του 1824 ο Ομέρ Πασάς της Καρύστου έλαβε εντολή από την Κωνσταντινούπολη να στραφεί κατά της Αττικής . Αμέσως ο Ομέρ Πασάς επιστρατεύτηκε και αποβιβάστηκε στον Ωρωπό την 1η/13η Ιουλίου με 3.000 άνδρες εκ των οποίων οι 2.000 γενίτσαροι, με πυροβολικό και ιππικό, με σκοπό να καταλάβει την Αθήνα αλλά καθυστέρησε για να λεηλατήσουν οι άνδρες το τη γύρω περιοχή. 
Οι δανειολήπτες είχαν διορίσει φρούραρχο της Ακρόπολης τον Γιάννη Γκούρα, ο οποίος συγκρότησε σώμα από 600 άνδρες, με τη συμμετοχή των «μισθοφόρων» Μαμούρη, Ρούκη και Πρεβεζιάνου και κατέλαβε τον Τύμβο , απ’ όπου θα διάβαινε αναγκαστικά ο Ομέρ με τον στρατό του. 
Η αναμέτρηση μεταξύ των 3.000 Τούρκων και των 600 Ελλήνων στην πεδιάδα του Μαραθώνα, έγινε στις 5/17 Ιουλίου. Οι Τούρκοι βομβάρδισαν τις θέσεις των Ελλήνων και επιτέθηκαν με το Ιππικό αλλά αποκρούστηκαν, Τότε εμφανίστηκε στο πεδίο της μάχης ως από μηχανής Θεός επικεφαλής σώματος Επτανησίων ο Διονύσιος Ευμορφόπουλος, που είχε ξεκινήσει από την Κόρινθο και τον οποίο δεν τον παράμεναν. Η απρόσμενη ενίσχυση αναπτέρωσε το ηθικό των Ελλήνων. 
 Ο Γκούρας διέταξε Γιουρούσι που αιφνιδίασε τους Τούρκους και τους έτρεψαν σε φυγή. Οι Τούρκοι άφησαν στο πεδίο της μάχης 260 νεκρούς, τον αρχηγό των γενιτσάρων Ιμπραήμ, καθώς και πλούσια λάφυρα, όπλα και δύο σημαίες. Μετά τη μάχη, ο Γκούρας, έκοψε τριάντα κεφάλια από τους Τούρκους πεσόντες και τα απέστειλε στην Αθήνα μαζί με τις δύο πολεμικές σημαίες, εν είδει θριάμβου. Παράλληλα, με επιστολή του προς τους δημογέροντες των Αθηνών χαρακτήρισε τη νίκη του ανώτερη σε ηρωισμό από εκείνη της Γραβιάς (8 Μαΐου 1821), γιατί «ενίκησαν εκεί όπου ενίκησε πάλαι ποτέ και ο Μιλτιάδης». 
Ο Ομέρ Πασάς, μετά την ήττα του, υποχώρησε με τον στρατό του στο Καπανδρίτι, ενώ ο Γκούρας με τον Ευμορφόπουλο επέστρεψαν στην Αθήνα.