Η Φιλόγενος Στοά

Ότι προσπάθησαν να κρύψουν σιωπώντας, όλοι οι μεγάλοι πρωταγωνιστές της Ελληνικής Επανάστασης, και ότι προσπάθησαν να διαστρέψουν και να συσκοτίσουν για πολιτικούς λόγους αυτοί που σκότωσαν τον Καποδίστρια, βρισκόταν θαμμένο στα παλαιά αρχεία της τσαρικής αστυνομίας.
Βέβαια η έρευνα στα ρωσσικά αρχεία δεν ήταν ποτέ εύκολη, ιδίως στα χρόνια της σοσιαλιστικής περιπέτειας. Ήρθε όμως η ώρα και ο Γκριγκόρι Αρς μας παρουσίασε την κατάθεση του Νικόλαου Γαλάτη στον αστυνομικό διοικητή της Πετρούπολης, στρατηγό Ιωάννη Γογόλη. Τα έγγραφα του Γαλάτη που κατέσχεσε η αστυνομία και η ανυπόγραφη ομολογία του για την Εταιρία στην οποία ανήκε κάηκαν με εντολή του Τσάρου μετά από εισήγηση του Καποδίστρια. Έτσι τα ντοκουμέντα χάθηκαν. Αλλά έμεινε η περιγραφή της κατάστασης, την οποία πλήρωσε με τη ζωή του ο Γαλάτης. Ο Καποδίστριας στο υπόμνημά του τoν Τσάρο Νικόλαο 1826 αναφέρει ότι μελέτησε μαζί με τον Τσάρο Αλέξανδρο τα υλικά που κατέσχε η αστυνομία της αγίας Πετρούπολης από το Γαλάτη και σημειώνει: « η Ρωσία δεν ασκούσε ουδεμία εξουσία επί των ανδρών που αποτελούσαν την μυστική αυτή εταιρία και δεν μπορούσε συνεπώς ούτε να τούς συλλάβει ούτε να τους θέσει υπό παρακολούθηση». Το υπόμνημα του Καποδίστρια δημοσιεύθηκε στα γαλλικά το 1868. Στα ελληνικά δημοσιεύθηκε το 1901 και η πλήρης με υποσημείωσεις έκδοση του έγινε από τον Μιχαήλ Θ. Λάσκαρη.

Είναι απίστευτο, και όμως αληθινό ότι από το 1901, γιατί δεν είναι υποχρεωτικό άπαντες να γνωρίσουν την γαλλικήν, εξακολουθεί να υποστηρίζεται η άποψη ότι ο Γαλάτης ήταν απεσταλμένος, του Σκουφά από την Οδησσό. Αν ήταν όμως, δεν θα έγραφε,« η Ρωσία δεν ασκούσε ουδεμία εξουσία επί των ανδρών που αποτελούσαν την μυστική αυτή εταιρία και δεν μπορούσε συνεπώς ούτε να τούς συλλάβει ούτε να τους θέσει υπό παρακολούθηση», γιατί η Οδησσός ήταν ρωσσικό έδαφος και θα μπορούσε και συλλήψεις να κάνει αλλά και να παρακολουθεί τον Σκουφά και τους φίλους του.
Επομένως, η οργάνωση το Γαλάτη ήταν εκτός Ρωσσίας.

Η κατάθεση στη σύγχρονη ιστορία του νεκρού Γαλάτη, φωτίζει όλες τις σκοτεινές πλευρές και αποκαλύπτει το μυστήριο.
Η Ελληνική Εταιρία της οποίας το όνομα απεκάλυψε στην ανυπόγραφη δήλωσή του, που την έκαψε ο Καποδίστριας, είναι η Φιλόγενος Στοά, δηλαδή «οι φίλοι του Γένους». Αυτή είναι η τρομερή οργάνωση, της οποίας τα μέλη θα σκότωναν οποιονδήποτε, εάν έπαιρναν τέτοια εντολή, της οποίας τα μέλη θα σκότωναν τον πατέρα, τη μάνα και τα αδέλφια τους.
Τώρα ξέρουμε ότι μέλη της Εταιρίας σκότωσαν δύο τουλάχιστον συντρόφους τους, τον Νικόλαο Γαλάτη και τον Ιωάννη Καποδίστρια.
Οι δύο φόνοι βέβαια είναι διαφορετικοί γιατί η ίδια η οργάνωση πέρασε σοβαρές αλλαγές από το 1814 μέχρι το 1832.
Πρώτα έφυγαν οι κανονικοί τέκτονες που ακολούθησαν τον Διονύσιο Ρώμα στην αγγλική Στοά που δημιούργησε στη Ζάκυνθο.
Η συνεργασία εντός της Φιλογένου Στοάς έγινε εξωτερική συνεργασία μιας νόμιμης αγγλικής Στοάς, και ενός εθνικιστικού επαναστατικού μηχανισμού.
Τον Γαλάτη τον σκότωσε η Φιλογένεια.
Τον Καποδίστρια τον σκότωσε η Στοά της Ζακύνθου.