.png)
του Σπύρου Χατζάρα
Το πολιτικό μέλλον της Ελευθέρας Ελλάδος συζητήθηκε για πρώτη φορά από την παρέα των συνωμοτών-επαναστατών που ετοίμαζε από τα Επτάνησα την απελευθέρωση στο πλαίσιο του Ρωσο-τουρκικού πολέμου του 1806.
Τότε κατά την σύνταξη του Ελληνικού Μανιφέστου, της Ελληνικής Νομαρχίας, τεθηκαν τα ζητήματα αν το ελεύθερο κράτος θα ήταν Δημοκρατία, αν θα είχε βασιλιά και ποιον, αν θα είχε Σύνταγμα και ποιο, αν θα ήταν ανεξάρτητο ή αυτόνομη ηγεμονία υπό την κηδεμονία άλλης δύναμης και ποιας.
Η συζήτηση των «Φιλογενών» που περιελάμβαναν και αριστοκράτες όπως ο Καποδίστριας και «Γιακωβίνους» δεν κατέληξε σε συμφωνία, και το άφησαν για αργότερα.
Στην «Ελληνική Νομαρχία» διατυπώθηκε μια αμφίσημη θέση στο ζήτημα της Δημοκρατίας και της Αριστοκρατίας μετά τη Νίκη της επανάστασης.
«Η Νομαρχία, αδελφοί μου –έγραφε- ευρίσκεται τόσον εις τη δημοκρατία καθώς και εις την αριστοκρατία, αι οποίαι εις άλλο δεν διαφέρουν, ειμή μόνον. ότι η μεν δημοκρατία κλίνει εις την αναρχία, η δε αριστοκρατία εις την ολιγαρχία. Επειδή όμως και εις τας δύο αυτάς διοικήσεις σώζεται η ελευθερία, η εκλογή είναι αδιάφορος. Όθεν, κατά το πλήθος του λαού και κατά το κλίμα ποτέ μεν προτιμάται η μίαν, ποτέ δε η άλλη».
Αυτός ήταν ένας συμβιβασμός, του οποίου η πολιτική βάση διατυπωνόταν ήδη από τον Θούριο. (στίχ. 27, «γιατί κ' η αναρχία ομοιάζει την σκλαβιά») .
Το «Ελληνικό Μανιφέστο», επεξηγούσε ότι, «εις την αναρχίαν ελεύθεροι είναι μόνον οι ισχυρότεροι, εις την Μοναρχία εις, ουδείς εις την Τυραννίαν και όλοι εις την ΝΟΜΑΡΧΙΑΝ».
Επομένως ελευθερία υπάρχει και εις την «Δημοκρατία» και εις την Αριστοκρατία, αρκεί να υπάρχει «Νομαρχία», αφού, «Ελευθερία είναι η υπακοή εις τους νόμους», τους οποίους οι πολίτες «διέταξαν οι ίδιοι, έτσι ώστε, «υπακούοντάς τους ο καθείς υπακούει εις την θέλησίν του και είναι ελεύθερος».
Το ίδιο θέμα το συζητούσαν για εβδομάδες, την άνοιξη του 1820, στην Αγ. Πετρούπολη, όταν ο Καποδίστριας προσέφερε το ελληνικό στέμμα , στον Αλέξανδρο Υψηλάντη.
Στην ομάδα με την οποία συζητούσε ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ήσαν, τα αδέλφια του, ο Γεώργιος , (που διέμενε επίσης στην Αγ. Πετρούπολη) και ο Νικόλαος, που είχε ανέβη από την Οδησσό, μαζί με τους Κωνσταντίνο Κατακάζη και Γ. Λασσάνη, ο εξάδελφος του και πολιτικός του σύμμαχος, Ιωάννης Μάνος , ο γιατρός από την Οδησσό, Πέτρος Ηπίτης, που ήταν ήδη «Φιλογενής» από το 1816, και ο οποίος αργότερα συνόδευσε τον Υψηλάντη μαζί με τον Ξάνθο και τον Μάνο στο ταξίδι στη Μόσχα, αναλαμβάνοντας αμέσως μετά, τον ρόλο του «Αποστόλου των Εθνών» της Επανάστασης, και ο οποίος κουράριζε τον Αλ. Υψηλάντη.
Ο Υψηλάντης έφυγε από την Αγία Πετρούπολη ως μέλλων βασιλεύς των Ελλήνων.
Η Ουσία της Παλιγγενεσίας ήταν ο Έλληνας βασιλιάς, που δεν θα άφηνε περιθώρια για Όθωνες , Λεοπόλδους και Γκλίξμπουργκ. Και ο Υψηλάντης ήταν από Βασιλική Γενιά.
Στο Κείμενο της επαναστατικής προκήρυξης που εξέδωσε και με το οποίο καλούσε εκ μέρους της πατρίδος τους Έλληνες στα Όπλα, θα έπρεπε Αυτός, ως κληρονόμος των Παλαιολόγων και των Κομνηνών, εκφράζοντας την συνέχεια, να ομιλήσει εκ μέρους του Έθνους.
Ακριβώς, όπως μίλησε ο Κολοκοτρώνης στον Χάμιλτον.
«Ο βασιλεύς μας εσκοτώθη, καμμία συνθήκη δεν έκαμε. Η φρουρά του είχε παντοτινόν πόλεμον με τους Τούρκους και δύο φρούρια ήταν πάντοτε ανυπότακτα».
Στην προκήρυξη προς του Έλληνες της Μολδοβλαχίας αυτή η λογική της «Συνέχειας» εκφράστηκε πλήρως.’ Ο Υψηλάντης μίλησε σαν τον Μέγα Κωνσταντίνο. «Εν τούτω Νίκα».
Ιδού η φίλη ημών πατρίς Ελλάς ανυψώνει μετά Θριάμβου τας προπατορικάς της σημαίας!
Ο Μωρέας, η Ηπειρος, η Θεσσαλία, η Σερβία, ή Βουλγαρία, τα νησιά του αρχιπελάγους, εν ενί λόγω η Ελλάς άπασα έπιασε τα όπλα, δια να αποτινάξη τον βαρύν ζυγόν των βαρβάρων, και ενατενίζουσα εις το μόνον νικητήριο όπλον των ορθοδόξων, τον τίμιον λέγω και ζωοποιόν Σταυρόν, κράζει μεγαλοφώνως υπό την προστασίαν μεγάλης και κραταιάς Δυνάμεως: Εν τούτω τω σημείω νικώμεν!
Ζήτω η ελευθερία!»
Τα κείμενα αυτά ήταν έτοιμα από καιρό. Δεν γράφτηκαν στο πόδι.
Αντίθετα «στο πόδι» συμπληρώθηκε η προκήρυξη, «Μάχου υπέρ Πίστεως και πατρίδος», η οποία απέκτησε μεγάλη Ιακωβίνικη Επιρροή.
Για χρόνια μελετώ και προσπαθώ να εντοπίσω τα πρόσωπα που επέφεραν τις καταστροφικές αλλαγές.
Η ευθύνη βεβαίως είναι του Αλέξανδρου Υψηλάντη που την υπέγραψε και των αδελφών του.
Η προκήρυξη ξεκίναγε "στραβά", με τον παραλληλισμό με τις ευρωπαϊκές επαναστάσεις.
« Πρὸ πολλοῦ οἱ λαοὶ τῆς Εὐρώπης, πολεμοῦντες ὑπὲρ τῶν ἰδίων Δικαιωμάτων καὶ ἐλευθερίας αὐτῶν, μᾶς ἐπροσκάλουν εἰς μίμησιν, αὐτοί, καίτοι ὁπωσοῦν ἐλεύθεροι, ἐπροσπάθησαν ὅλαις δυνάμεσι νὰ αὐξήσωσι τὴν ἐλευθερίαν, καὶ δι’ αὐτῆς πᾶσαν αὐτῶν τὴν Εὐδαιμονίαν».
Ενώ στην προκήρυξη για τους Έλληνες ανεφερε απλά «μετά τόσων αιώνων οδύνας απλώνει πάλιν ο Φοίνιξ της Ελλάδος μεγαλοπρεπώς τας πτέρυγας του, και προσκαλεί υπό την σκιάν αυτού τα γνήσια και ευπειθή τέκνα της!».
Η Ελληνική Επανάσταση ήταν εθνικοαπελευθερωτική δεν ήταν ταξική δια την «Ευδαιμονίαν».
Και λίγες γραμμές πιο κάτω, αναφέρεται στους «διεθνιστές γάλλους και γερμανούς του Ναπολέοντα» του οποίους είχαν σκεφτεί να προσλάβουν, αλλά αυτό δεν είχε καμιά θέση στην διακοίνωση προς τον Τσάρο.
«πολλοὶ ἐκ τούτων φιλελεύθεροι θέλουσιν ἔλθη, διὰ νὰ συναγωνισθῶσι μὲ ημᾶς».
Πιο κάτω έλεγε το αυτονόητο.
« Εἶναι καιρὸς νὰ ἀποτινάξωμεν τὸν ἀφόρητον τοῦτον Ζυγόν, νὰ ἐλευθερώσωμεν τὴν Πατρίδα, νὰ κρημνίσωμεν ἀπὸ τὰ νέφη τὴν ἡμισέληνον νὰ ὑψώσωμεν τὸ σημεῖον, δι’ οὗ πάντοτε νικῶμεν! λέγω τὸν Σταυρόν, καὶ οὕτω νὰ ἐκδικήσωμεν τὴν Πατρίδα, καὶ τὴν Ὀρθόδοξον ἡμῶν Πίστιν ἀπὸ τὴν ὰσεβῆ τῶν ἀσεβῶν Καταφρόνησιν.
Μεταξὺ ἡμῶν εὐγενέστερος εἶναι, ὅστις ἀνδρειοτέρως ὑπερασπισθῆ τὰ δίκαια τῆς Πατρίδος, καὶ ὠφελιμοτέρως τὴν δουλεύση».
Αυτό ήταν το ετοιμο και κείμενο. Και ξαφνικά παρενεβλήθη εντελώς άσχετα το εδάφιον περί εκλογών και Συντάγματος, που κατεσρεψε τον Υψηλάντη και την Επανάσταση.
«Τὸ ἔθνος συναθροιζόμενον θέλει ἐκλέξη τοὺς Δημογέροντάς του, καὶ εἰς τὴν ὕψιστον ταύτην Βουλὴν θέλουσιν ὑπείκει ὅλαι μας αἱ πράξεις.»
Η προκήρυξη συνέχιζε ομαλά λέγοντας:
«Ἂς κινηθῶμεν λοιπὸν μὲ ἕν κοινὸν φρόνιμα, οἱ πλούσιοι ἂς καταβάλωσιν μέρος τῆς ἰδίας περιουσίας, οἱ ἱεροὶ ποιμένες ἂς ἐμψυχώσωσι τὸν λαὸν μὲ τὸ ἴδιόν των παράδειγμα, καὶ οἱ πεπαιδευμένοι ἂς συμβουλεύσωσιν τα ωφέλιμα».
Αν την ξαναδιαβάσουμε χωρίς την παράγραφο των εκλογών και της αγγλικής «Συνταγματικής Δημοκρατίας», αμέσως καταλαβαίνουμε ότι αυτό το εδάφιο είναι «μπάλωμα».
Αλλά, ήταν εκτός τόπου και χρόνου.
Στις 24 Φεβρουαρίου/5 Μαρτίου 1821, η Ελλάδα δεν χρειαζόταν προκήρυξη εκλογών για την εθνοσυνέλευση της «Δημοκρατίας του Μάιντς», αλλά ένα Εθνάρχη, που θα ομιλούσε εκ μέρους του Έθνους.
Λίγο πιο κάτω η προκήρυξη έλεγε: «Ποῖοι μισθωτοὶ καὶ χαῦνοι δοῦλοι τολμοῦν να αντιπαραταχθώσιν ἀπέναντι λαοῦ, πολεμοῦντος ὑπὲρ τῆς ἰδίας ἀνεξαρτησίας; Μάρτυρες οἱ Ἡρωικοὶ ἀγῶνες τῶν προπατόρων μας».
Σε αυτό προστέθηκε « Μάρτυς ἡ Ἰσπανία, ἥτις πρώτη καὶ μόνη κατετρόπωσε τὰς ἀηττήτους φάλαγκας ἑνὸς τυράννου».
Η Ισπανία δεν αναφερόταν για τον πόεμο της Ιβηρικής αλλά για την εξέγερση του «Φιλελευθερου» τέκνου των Ρότσιλντ, στρατηγού Ραφαέλ ντελ Ριέγκο, που πήρε «Φιλελεύθερο Σύνταγμα» από τον Φερδινάνδο, και δανεικά από το Λονδίνο.
Το κλείσιμο της προκήρυξης με του «Τυραννοκτόνους» μπλα-μπλά, κλπ, ηταν επίσης εμβόλιμη, τσόντα, διότι οι Ελληνες δεν εξηγέρθησαν εναντίον του πολιτεύματος αλλά εναντίον του κατακτητή.
Εάν δηλαδή ο Τούρκος είχε συνταγματική μοναρχία και πολίτευμα «μέγκλα», ( made in England), ο Έλληνες θα έπρεπε να είναι ευτυχείς;
Συμπερασματικά διαπιστώνω ότι εις τον κύκλο περί τον Αρχηγό, έδρασε κάποιος «άγγλος πράκτορας», που πήρε μαζί του τα φοιτηταριά Ιακωβινάκια, και παρέσυραν, τον Αλέξανδρο, που δέχτηκε να βάλει την υπογραφή του κάτω από μια καρμπονάρικη προκήρυξη που στον έστειλε στην αυστριακή φυλακή και καταδίκασε την ελληνική Επανάσταση.
Και επιμένω ότι τα σημεία που εντοπίζω προστέθηκαν την τελευταία στιγμή γιατί είναι άσχετα με όλα τα μέχρι τότε δημοσιευμένα κείμενα.
Ο Υψηλάντης επαναστάτησε με την προκήρυξη αυτή όχι κατά του Σουλτάνου αλλά κατά του Τσάρου.
ΥΓ. Ο «Τάταρος», (Ταχυδρόμος)) που μετέφερε προς τον Καποδίστρια και τον Τσάρο που ήσαν στο Τροπάου, την προκήρυξη και την παραίτηση του Υψηλάντη από το ρωσικό στρατό, πέρασε από την Βιέννη στις 10 Μαρτίου. Έκανε δηλαδή δυο μέρες από το Ιάσιο.
Η προκήρυξη έφτασε στον Ρώσο πρέσβη στην Κωνσταντινούπολη Γκριγκόρι Στρογγανόφ , σε 5 ημέρες.
Την 1η/13η Μαρτίου 1821.
Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2019
Εν Τούτω Νίκα! Η προκήρυξη του Υψηλάντη προς τους Αδελφούς της Εταιρίας των Φιλικών»
Μετά την πρώτη προκήρυξη προς το Πανελλήνιον, ο Υψηλάντης εξέδωσε αυθημερόν και την προκήρυξη «προς τους Αδελφούς της Εταιρίας των Φιλικών» , ως Γενικός Επίτροπος της Αρχής με τίτλο «Εν τούτω Νίκα».
Η προκήρυξη του Υψηλάντη «προς τους Αδελφούς της Εταιρίας των Φιλικών» αποτελεί την καλυτέρα γραπτή απόδειξη για στην ανυπαρξία της «Φιλικής Εταιρείας» που εφηύρε ο Μινχάουζεν-Φιλήμων και υιοθέτησε η Στοά.
«Προς τους Αδελφούς της Εταιρίας των Φιλικών» μίλησε ο Γενικός Επίτροπος της Εταιρείας.
Τέλος πάντων ο Υψηλάντης εξέδωσε και τρίτη προς τους εν Βλαχία και Μολδαυΐα Έλληνας, και τους καλούσε να καταταγούν στο στρατό του τονίζοντας:
«Άνδρες Έλληνες, όσοι ευρίσκεσθε εις Μολδαυίαν και Βλαχίαν. ιδού μετά τόσων αιώνων οδύνας απλώνει πάλιν ο Φοίνιξ της Ελλάδος μεγαλοπρεπώς τας πτέρυγας του, και προσκαλεί υπό την σκιάν αυτού τα γνήσια και ευπειθή τέκνα της! Ιδού η φίλη ημών πατρίς Ελλάς ανυψώνει μετά Θριάμβου τας προπατορικάς της σημαίας! Ο Μωρέας, η Ηπειρος, η Θεσσαλία, η Σερβία, ή Βουλγαρία, τα νησιά του αρχιπελάγους, εν ενί λόγω η Ελλάς άπασα έπιασε τα όπλα, δια να αποτινάξη τον βαρύν ζυγόν των βαρβάρων, και ενατενίζουσα εις το μόνον νικητήριο όπλον των ορθοδόξων, τον τίμιον λέγω και ζωοποιόν Σταυρόν, κράζει μεγαλοφώνως υπό την προστασίαν μεγάλης και κραταιάς Δυνάμεως: Εν τούτω τω σημείω νικώμεν! Ζήτω η ελευθερία!» «Και εις τας δύο ταύτας φιλικάς μας επαρχίας σχηματίζεται σώμα πολυάριθμον ανδρείων συμπατριωτών, δια να τρέξει εις το Ιερόν έδαφος της φίλης ημών πατρίδος. Οθεν, όσοι εύχονται να ονομασθώσι Σωτήρες της Ελλάδος και είναι διεσκορπισμένοι εις διάφορα Καδηλίκια, άς τρέξωσίν εις τους δρόμους, όπου ακούουσιν, οτι διαβαίνει τό σώμα τουτο, δια νά συνενωθώσι με τους συναδελφούς των. Όσοι όμως γνήσιοι έλληνες είναι άξιοι να πιάσωσι τά όπλα, και μολοντούτο μένουσιν αδιάφοροι, ας ηξεύρωσιν, ότι θέλουσιν επισύρει εις τον εαυτόν των την μεγάλην άτιμίαν, και ότι ή πατρίς θέλει τους θεωρεί ώς νόθους και άναξίους του ελληνικού ονόματος.
Ιάσιον τη 24 Φεβρουαρίου 1821.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ
Γενικός Επίτροπος της Αρχής»
Την επομένη από το Γενικό Στρατόπεδο στο Γαλάτσι εξέδωσε άλλη προκήρυξη με τίτλο «Προκήρυξις Προς τους παρεπιδημούντας Ελληνας», με την οποία απειλούσε τους διαφόρους έλληνες που εργαζόντουσαν σαν μπράβοι των Βογιάρων των Μολδαβίας και της Βλαχίας, και τους έλεγε να φορέσουν φουστάνια.
Προκήρυξις Προς τους παρεπιδημούντας Ελληνας»
«Αι πολυχρονιοι της Ελλαδος δυστυχίαι εβίασαν πολλούς των πιστών αυτης υιών ν’ αφήσωσι το ιερόν εκείνο έδαφος και να περιπλανώνται εις ξένους τόπους , ζητούντες ιύχην καλυτέραν. Σεις φιλοι μου συμπατρώται, όσους η τύχη έσυρεν εις τας επαρχίας Μολδαυϊαν και Βλαχίαν , εβιάσθητε εκ των εναντίων περιστάσεων να καταντήσετε ώστε να στέκεσθε και οπίσω των οχημάτων των εντοπίων αρχόντων , περιφρόνησις και υβρις εισέτι ανήκουστος εις τους κατοίκους της Ελλαδικής γης! ίδου λοιπον σαςς ανοίγεται στάδιο λαμπρόν ο υπέρ της πατρίδος και πίστεως ιερός αγών.
Σπεύσατε να αποπλύνητε την ακούσιον ταύτην ύβριν , καταγραφόμενοι εις τας σημαίας της ελευθερίας , και η ευγνωμονούσα πατρίς συγχωρούσα , γενναίως το πρωτον και ακούσιον αμαρτηιια , είναι έτοιμη ν’ ανοίξει τας αγκάλας προς αποδεξίωσίν σας και να στεψη τας κεφαλάς σας με τους πατρικούς στεφάνους της δόξης. Όσοι όμως μενουσι κωφοί εις την ιεράν τυτην πρόσκλησιν της Πατριδος,και θελήσουσιν αυτοί μόνοι να ηναι δούλοι των αρχόντων της Μολδαβίας και Βλαχίας Και να στέκωνται οπίσω των οχημάτων αυτών , εν ω ολοι οι λοιποί μάχονται υπέρ της ελευθερίας ας εξευρωσιν οτι εις το εξής δεν ημπορούν να φορώσιν ουτε όπλα, ουτε το εντιμον των Αλβανών ένδυμα, αλλά πρέπει να ενδυθούντο των εντοπίων φόρεμα και να συγκαταταχθώσιν εις το αυτό γένος».
Εξεδόθη εν των γενικώ στρατοπέδω εις Γαλατάν
τη 25 Φεβρουαρίου 1821
Α. Υψηλάντης
«Άνδρες Έλληνες, όσοι ευρίσκεσθε εις Μολδαυίαν και Βλαχίαν. ιδού μετά τόσων αιώνων οδύνας απλώνει πάλιν ο Φοίνιξ της Ελλάδος μεγαλοπρεπώς τας πτέρυγας του, και προσκαλεί υπό την σκιάν αυτού τα γνήσια και ευπειθή τέκνα της! Ιδού η φίλη ημών πατρίς Ελλάς ανυψώνει μετά Θριάμβου τας προπατορικάς της σημαίας! Ο Μωρέας, η Ηπειρος, η Θεσσαλία, η Σερβία, ή Βουλγαρία, τα νησιά του αρχιπελάγους, εν ενί λόγω η Ελλάς άπασα έπιασε τα όπλα, δια να αποτινάξη τον βαρύν ζυγόν των βαρβάρων, και ενατενίζουσα εις το μόνον νικητήριο όπλον των ορθοδόξων, τον τίμιον λέγω και ζωοποιόν Σταυρόν, κράζει μεγαλοφώνως υπό την προστασίαν μεγάλης και κραταιάς Δυνάμεως: Εν τούτω τω σημείω νικώμεν! Ζήτω η ελευθερία!» «Και εις τας δύο ταύτας φιλικάς μας επαρχίας σχηματίζεται σώμα πολυάριθμον ανδρείων συμπατριωτών, δια να τρέξει εις το Ιερόν έδαφος της φίλης ημών πατρίδος. Οθεν, όσοι εύχονται να ονομασθώσι Σωτήρες της Ελλάδος και είναι διεσκορπισμένοι εις διάφορα Καδηλίκια, άς τρέξωσίν εις τους δρόμους, όπου ακούουσιν, οτι διαβαίνει τό σώμα τουτο, δια νά συνενωθώσι με τους συναδελφούς των. Όσοι όμως γνήσιοι έλληνες είναι άξιοι να πιάσωσι τά όπλα, και μολοντούτο μένουσιν αδιάφοροι, ας ηξεύρωσιν, ότι θέλουσιν επισύρει εις τον εαυτόν των την μεγάλην άτιμίαν, και ότι ή πατρίς θέλει τους θεωρεί ώς νόθους και άναξίους του ελληνικού ονόματος.
Ιάσιον τη 24 Φεβρουαρίου 1821.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ
Γενικός Επίτροπος της Αρχής»
Την επομένη από το Γενικό Στρατόπεδο στο Γαλάτσι εξέδωσε άλλη προκήρυξη με τίτλο «Προκήρυξις Προς τους παρεπιδημούντας Ελληνας», με την οποία απειλούσε τους διαφόρους έλληνες που εργαζόντουσαν σαν μπράβοι των Βογιάρων των Μολδαβίας και της Βλαχίας, και τους έλεγε να φορέσουν φουστάνια.
Προκήρυξις Προς τους παρεπιδημούντας Ελληνας»
«Αι πολυχρονιοι της Ελλαδος δυστυχίαι εβίασαν πολλούς των πιστών αυτης υιών ν’ αφήσωσι το ιερόν εκείνο έδαφος και να περιπλανώνται εις ξένους τόπους , ζητούντες ιύχην καλυτέραν. Σεις φιλοι μου συμπατρώται, όσους η τύχη έσυρεν εις τας επαρχίας Μολδαυϊαν και Βλαχίαν , εβιάσθητε εκ των εναντίων περιστάσεων να καταντήσετε ώστε να στέκεσθε και οπίσω των οχημάτων των εντοπίων αρχόντων , περιφρόνησις και υβρις εισέτι ανήκουστος εις τους κατοίκους της Ελλαδικής γης! ίδου λοιπον σαςς ανοίγεται στάδιο λαμπρόν ο υπέρ της πατρίδος και πίστεως ιερός αγών.
Σπεύσατε να αποπλύνητε την ακούσιον ταύτην ύβριν , καταγραφόμενοι εις τας σημαίας της ελευθερίας , και η ευγνωμονούσα πατρίς συγχωρούσα , γενναίως το πρωτον και ακούσιον αμαρτηιια , είναι έτοιμη ν’ ανοίξει τας αγκάλας προς αποδεξίωσίν σας και να στεψη τας κεφαλάς σας με τους πατρικούς στεφάνους της δόξης. Όσοι όμως μενουσι κωφοί εις την ιεράν τυτην πρόσκλησιν της Πατριδος,και θελήσουσιν αυτοί μόνοι να ηναι δούλοι των αρχόντων της Μολδαβίας και Βλαχίας Και να στέκωνται οπίσω των οχημάτων αυτών , εν ω ολοι οι λοιποί μάχονται υπέρ της ελευθερίας ας εξευρωσιν οτι εις το εξής δεν ημπορούν να φορώσιν ουτε όπλα, ουτε το εντιμον των Αλβανών ένδυμα, αλλά πρέπει να ενδυθούντο των εντοπίων φόρεμα και να συγκαταταχθώσιν εις το αυτό γένος».
Εξεδόθη εν των γενικώ στρατοπέδω εις Γαλατάν
τη 25 Φεβρουαρίου 1821
Α. Υψηλάντης
Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2019
Η Νάουσα δεν επαναστάτησε στιες 22 Φεβρουαρίου
Όποιο σάιτ και να ανοίξετε σήμερα, θα μάθετε ότι στις 22 Φεβρουαρίου 1822 επαναστάτησε η Νάουσα.
Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, η κήρυξη της επανάστασης στην Νάουσα έγινε την Κυριακή της Ορθοδοξίας, στον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Δημητρίου με πανηγυρική δοξολογία.
Η 22α Φεβρουαρίου 1822 όμως, δεν ήταν Κυριακή.
Κυριακή, και μάλιστα της Ορθοδοξίας ήταν η 26η Φεβρουαρίου, που ήταν η πρώτη Κυριακή των νηστειών, αφού το Πάσχα του 1822, έπεφτε στις 2 Απριλίου.
Η 22α Φεβρουαρίου 1822 όμως, δεν ήταν Κυριακή.
Κυριακή, και μάλιστα της Ορθοδοξίας ήταν η 26η Φεβρουαρίου, που ήταν η πρώτη Κυριακή των νηστειών, αφού το Πάσχα του 1822, έπεφτε στις 2 Απριλίου.
Τετάρτη 20 Φεβρουαρίου 2019
Σαν σήμερα το 1819 «έφυγε» πριν δει την Ελλάδα Ελεύθερη ο Φιραρής
1819. Στις 8 /20 Φεβρουαρίου πέθανε στη Μόσχα , σε ηλικία 65 ετών, ο Αλέξανδρος Ιωάννη Μαυροκορδάτος, ο Φιραρής,
ο ιδρυτής της «Εταιρείας του Φοίνικα» ,και «πνευματικός» του Ρήγα. Αλέξανδρος Ιωάννη Μαυροκορδάτος ήταν μέλος της «Αγίας Τριάδας», που ανέλαβε την απελευθέρωση του έθνους μαζί με τον Κωνσταντίνο Υψηλάντη, και τον Ιωάννης Καποδίστριας.
Από τους τρεις, έφερε εις πέρας την Παλιγγενεσία. την αναγέννηση του ελληνικού Έθνους, ο «Μαρμπαγιάννης». Ο Άγιος και μεγαλομάρτυρας Ιωάννης Καποδίστριας.
Με τον θάνατο του Φιραρή, το επαναστατικό Κέντρο της Μόσχας, είχε επικεφαλής τον Κομιζόπουλο. Δίπλα στον Καποδίστρια παράμεινε ο γιός του Φιραρή ‘Ιβάν Άλεξάντροβιτς Γκουλιάνοφ , που ήταν ο σύνδεσμός του Καποδίστρια με τον «Κύκλο της Μόσχας» και τον Φιραρή.
Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο Φιραρής, πέθανε το 1819 στη Μόσχα. Την ίδια χρονιά στην Κέρκυρα απεβίωσε ο κόμης Αντώνιος Μαρία Καποδίστριας, ο δημιουργός της Επτανήσου Πολιτείας.
Ο συλληφθείς το 1833 μαζί με τον Κολοκοτρώνη και τον Ιωάννη Φιλήμονα Αμβρόσιος Φραντζής, πρωτοσύγκελος της επισκοπής Χριστιανοπόλεως, εξέδοσε το 1839 την ιστορία του για την Επανάσταση , με τίτλο «Επιτομή της Ιστορίας της Αναγεννηθείσης Ελλάδος». Είχε προηγηθεί το μυθιστόρημα του Ιωάννη Μινχάουζεν, (Φιλήμονα) , με τίτλο, «Δοκίμιον ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρίας» το 1834. Ο Αμβρόσιος Φραντζής , ακολούθησε τον απατεώνα Φιλήμονα, και ονόμασε και αυτός την Ελληνική «Εταιρία», «Φιλική», αλλά ανέφερε την πραγματική Αγία Τριάδα τους Μαυροκορδάτο, Υψηλάντη, Καποδίστρια, και ως τόπο και χρόνο ίδρυσης ανέφερε τη Βιέννη το 1814.
Ο Φραντζής ανέφερε:
«Μόλον ότι το Δοκίμιον του Ιω. Φιλήμονος ορίζει ρητώς τας αρχάς και τα πρόσωπα της φιλικής εταιρίας, ημείς ερευνήσαντες διεξοδικώτερον τα περί αυτής, εκρίνομεν αναγκαίον να τα εκθέσωμεν ενταύθα, ως τα παρελάβομεν από απαθή και ευσυνείδητα υποκείμενα, καλώς ειδότα άπαντα εις το αντικείμενον τούτο διατρέξαντα».
«Της εν έργω αποπερατωθείσης Φιλικής Εταιρίας ο σχεδιαστής εστάθη ο ηγεμών της Βλαχίας Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος (ο και φιραρής, δραπέτης) επωνομασθείς, όστις εγκαταλιπών τον θρόνον της ηγεμονίας του κατέφυγεν εις το Ρωσσικόν Κράτος (το 1787) διατελέσας ζων υπέργηρως μέχρι του 1819, ότε και ετελεύτησεν. Ο περί ου ο λόγος Αλ. Μαυροκορδάτος Φιραρής ανήρ ων πολυμαθής, έτι δε και εστολισμένος με ηθικάς αρετάς, αληθής φίλος του Έθνους του, ευσεβής περί τα Ανατολικά ορθόδοξα δόγματα, σεβόμενος παρά πάντων δι’ όλα αυτά, απεστρέφετο με άσπονδον μίσος εσωτερικώς την Οθωμανικής καταδυναστείαν· έχων δε πολυπειρίαν και γνώσεις πολλάς του κόσμου, ως εκ της πολυμαθείας και της φυσικής του αγχινοίας, λαβών δε και πολλάς μυήσεις διαφόρων Εταιριών, συνέταξεν οργανισμόν της Ελληνικής Εταιρίας». (Ο Μαυροκορδάτος ήταν ο ιδρυτής του Φοίνικα).
«Ότε δε ο Κωνσταντίνος Υψηλάντης , (ο Ιδρυτής της Εταιρείας των Φίλων),(πατήρ του Αλ. Υψηλάντου Ηγεμών ων της Βλαχίας) εδραπέτευσε πανοικί το 1806 και προσέφυγεν εις το Ρωσσικόν Κράτος, τότε και ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος Φιραρής λαβών έντευξιν μετ’ αυτού, και επιτυχών ομόφρονά του τον Κωνσταντίνον Υψηλάντην, ορκίσας αυτόν προηγουμένως τω ενεπιστεύθη, και τω διεκοίνωσε τον σχεδιασθέντα παρ’ αυτού οργανισμόν της Φιλικής Εταιρίας. Ο Κωνσταντίνος Υψηλάντης αναγνούς τον οργανισμόν, εγνωμοδότησεν ευθύς, ότι να μείνη εις μεγίστην εχεμύθειαν, ως έργον υψηλόν και χρήζον πολλών γνώσεων και βοηθειών, και τότε μεν έμεινε το έργον εις σιωπήν. Αλλ’ ότε ο Ιωάννης Α. Καποδίστριας, (ο ιδρυτής των Φίλων του Γένους) απελθών , (το 1812) εις την Ρωσσίαν, απέκτησε, δια τας υψηλάς γνώσεις και την απέραντον πολιτικήν του, την παρά του Αυτοκράτορος Αλεξάνδρου εγνωσμένην προς το υποκειμενόν του υπόληψιν, τότε και ο Αλ. Φιραρής εκοίνωσε τον οργανισμόν της Φιλικής Εταιρίας εις τον Καποδίστριαν, εξαιτήσας την περί τούτου γνωμοδότησίν του. Ο δε Ι. Καποδίστριας με πολλάς και διαφόρους προσθαφαιρέσεις υπεστήριξε μεν ως βάσιν τον, περί ου ο λόγος οργανισμόν, τρέφων εν εαυτώ και ούτος την περί τούτου υπεράσπισιν και την πραγματικήν ενέργειαν, αλλ’ εζήτει αρμοδίαν ευκαιρίαν και περίστασιν (έχων προηγουμένως ως βάσιν την εις το Ελληνικόν ομογενές έθνος του διάδοσιν των εκ της παιδείας φώτων), δια να επιτύχη του σκοπού, και δια τινός άλλης βοηθητικής δυνάμεως ή μέσου να θέση εις την απαιτουμένην ενέργειαν το σπουδαίον αυτό πράγμα».
ο ιδρυτής της «Εταιρείας του Φοίνικα» ,και «πνευματικός» του Ρήγα. Αλέξανδρος Ιωάννη Μαυροκορδάτος ήταν μέλος της «Αγίας Τριάδας», που ανέλαβε την απελευθέρωση του έθνους μαζί με τον Κωνσταντίνο Υψηλάντη, και τον Ιωάννης Καποδίστριας.
Από τους τρεις, έφερε εις πέρας την Παλιγγενεσία. την αναγέννηση του ελληνικού Έθνους, ο «Μαρμπαγιάννης». Ο Άγιος και μεγαλομάρτυρας Ιωάννης Καποδίστριας.
Με τον θάνατο του Φιραρή, το επαναστατικό Κέντρο της Μόσχας, είχε επικεφαλής τον Κομιζόπουλο. Δίπλα στον Καποδίστρια παράμεινε ο γιός του Φιραρή ‘Ιβάν Άλεξάντροβιτς Γκουλιάνοφ , που ήταν ο σύνδεσμός του Καποδίστρια με τον «Κύκλο της Μόσχας» και τον Φιραρή.
Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο Φιραρής, πέθανε το 1819 στη Μόσχα. Την ίδια χρονιά στην Κέρκυρα απεβίωσε ο κόμης Αντώνιος Μαρία Καποδίστριας, ο δημιουργός της Επτανήσου Πολιτείας.
Ο συλληφθείς το 1833 μαζί με τον Κολοκοτρώνη και τον Ιωάννη Φιλήμονα Αμβρόσιος Φραντζής, πρωτοσύγκελος της επισκοπής Χριστιανοπόλεως, εξέδοσε το 1839 την ιστορία του για την Επανάσταση , με τίτλο «Επιτομή της Ιστορίας της Αναγεννηθείσης Ελλάδος». Είχε προηγηθεί το μυθιστόρημα του Ιωάννη Μινχάουζεν, (Φιλήμονα) , με τίτλο, «Δοκίμιον ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρίας» το 1834. Ο Αμβρόσιος Φραντζής , ακολούθησε τον απατεώνα Φιλήμονα, και ονόμασε και αυτός την Ελληνική «Εταιρία», «Φιλική», αλλά ανέφερε την πραγματική Αγία Τριάδα τους Μαυροκορδάτο, Υψηλάντη, Καποδίστρια, και ως τόπο και χρόνο ίδρυσης ανέφερε τη Βιέννη το 1814.
Ο Φραντζής ανέφερε:
«Μόλον ότι το Δοκίμιον του Ιω. Φιλήμονος ορίζει ρητώς τας αρχάς και τα πρόσωπα της φιλικής εταιρίας, ημείς ερευνήσαντες διεξοδικώτερον τα περί αυτής, εκρίνομεν αναγκαίον να τα εκθέσωμεν ενταύθα, ως τα παρελάβομεν από απαθή και ευσυνείδητα υποκείμενα, καλώς ειδότα άπαντα εις το αντικείμενον τούτο διατρέξαντα».
«Της εν έργω αποπερατωθείσης Φιλικής Εταιρίας ο σχεδιαστής εστάθη ο ηγεμών της Βλαχίας Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος (ο και φιραρής, δραπέτης) επωνομασθείς, όστις εγκαταλιπών τον θρόνον της ηγεμονίας του κατέφυγεν εις το Ρωσσικόν Κράτος (το 1787) διατελέσας ζων υπέργηρως μέχρι του 1819, ότε και ετελεύτησεν. Ο περί ου ο λόγος Αλ. Μαυροκορδάτος Φιραρής ανήρ ων πολυμαθής, έτι δε και εστολισμένος με ηθικάς αρετάς, αληθής φίλος του Έθνους του, ευσεβής περί τα Ανατολικά ορθόδοξα δόγματα, σεβόμενος παρά πάντων δι’ όλα αυτά, απεστρέφετο με άσπονδον μίσος εσωτερικώς την Οθωμανικής καταδυναστείαν· έχων δε πολυπειρίαν και γνώσεις πολλάς του κόσμου, ως εκ της πολυμαθείας και της φυσικής του αγχινοίας, λαβών δε και πολλάς μυήσεις διαφόρων Εταιριών, συνέταξεν οργανισμόν της Ελληνικής Εταιρίας». (Ο Μαυροκορδάτος ήταν ο ιδρυτής του Φοίνικα).
«Ότε δε ο Κωνσταντίνος Υψηλάντης , (ο Ιδρυτής της Εταιρείας των Φίλων),(πατήρ του Αλ. Υψηλάντου Ηγεμών ων της Βλαχίας) εδραπέτευσε πανοικί το 1806 και προσέφυγεν εις το Ρωσσικόν Κράτος, τότε και ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος Φιραρής λαβών έντευξιν μετ’ αυτού, και επιτυχών ομόφρονά του τον Κωνσταντίνον Υψηλάντην, ορκίσας αυτόν προηγουμένως τω ενεπιστεύθη, και τω διεκοίνωσε τον σχεδιασθέντα παρ’ αυτού οργανισμόν της Φιλικής Εταιρίας. Ο Κωνσταντίνος Υψηλάντης αναγνούς τον οργανισμόν, εγνωμοδότησεν ευθύς, ότι να μείνη εις μεγίστην εχεμύθειαν, ως έργον υψηλόν και χρήζον πολλών γνώσεων και βοηθειών, και τότε μεν έμεινε το έργον εις σιωπήν. Αλλ’ ότε ο Ιωάννης Α. Καποδίστριας, (ο ιδρυτής των Φίλων του Γένους) απελθών , (το 1812) εις την Ρωσσίαν, απέκτησε, δια τας υψηλάς γνώσεις και την απέραντον πολιτικήν του, την παρά του Αυτοκράτορος Αλεξάνδρου εγνωσμένην προς το υποκειμενόν του υπόληψιν, τότε και ο Αλ. Φιραρής εκοίνωσε τον οργανισμόν της Φιλικής Εταιρίας εις τον Καποδίστριαν, εξαιτήσας την περί τούτου γνωμοδότησίν του. Ο δε Ι. Καποδίστριας με πολλάς και διαφόρους προσθαφαιρέσεις υπεστήριξε μεν ως βάσιν τον, περί ου ο λόγος οργανισμόν, τρέφων εν εαυτώ και ούτος την περί τούτου υπεράσπισιν και την πραγματικήν ενέργειαν, αλλ’ εζήτει αρμοδίαν ευκαιρίαν και περίστασιν (έχων προηγουμένως ως βάσιν την εις το Ελληνικόν ομογενές έθνος του διάδοσιν των εκ της παιδείας φώτων), δια να επιτύχη του σκοπού, και δια τινός άλλης βοηθητικής δυνάμεως ή μέσου να θέση εις την απαιτουμένην ενέργειαν το σπουδαίον αυτό πράγμα».
Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2019
Η συνομωσία του Γερογιάννη Ντεληγιαννόπουλου, που τον αποκεφάλισαν οι Τούρκοι στις 12/24 Φεβρουαρίου 1816
Η οικογένεια των Ντελη-γιάννηδων ή Παπαγιανόπουλων απέκτησε δύναμη και ισχύ στην Πελοπόννησο, μετά τα Ορλωφικά, οπότε τοποθετήθηκε από τους Τούρκους
ο Ιωάννης ( Γερογιάννης) Δεληγιάννης, πρώτα Κοτζάμπασης της επαρχίας της Καρύταινας και μετά Προεστός. Ήταν δηλαδή «Νέο Τζάκι».
Η ομάδα των νέων «αριστοκρατών» της Πελοποννήσου διαμορφώθηκε γύρω από τους Γερογιάννη (Δεληγιάννη),τον Παπααλέξη και τον Αναγνώστη Παπατσιώνη που γύρω στα 1780 διορίστηκαν επίτροποι στις έξι επαρχίες της Πελοποννήσου,(Καρύταινα, Φανάρι ( Ολυμπία), Αρκαδία, Νεόκαστρο, Καλαμάτα, και Εμπλάκια) ,που ήσαν «φέουδα» (μαλικια) της κόρης του Σουλτάνου Μουσταφά Γ και αδελφής του Σελίμ Γ, της Μπεγιάν Χανούμ.
Οι επίτροποι μάζευαν και απέδιδαν τα έσοδα της Σουλτάνας, τα οποία δεν υπόκειντο σε φορολογία. Επί της ηγεμονίας του υιού του Αλή των Ιωαννίνων , Βελή Πασά , ο Γερογιάννης, ανήλθε στην κορυφή των προεστώτων, ως Μώρα Αγιάννης, μαζί με τον Σωτήριο Λόντο.
Ταυτόχρονα, ο Γερογιάννης φρόντισε με τα «σωστά» προξενιά στους γιους του να ενισχύσει την οικογένεια. . Κυριότερος γάμος ήταν αυτός του Κανέλλου με την κόρη του Αναγνώστη Παπατσιώνη, Βεκίλη του Μωριά στην Κων/πολη το 1806-1808.
Η ρήξη των Δεληγιάννηδων με τον Βελή επήλθε το 1810, όταν αυτός διετάχθη να εκστρατεύσει στην Βουλγαρία στο πλαίσιο του Ρωσο-Τουρκικού πολέμου, και προσπαθούσε να καλύψει τις δαπάνες του στρατού του, επιβάλλοντας έκτακτη φορολογία . Το ποσό ήταν υπερβολικό για τα μέτρα της τοπικής οικονομίας και έφτανε τα 7 εκατ. γρόσια.
Ο Βελής αναχώρησε από την Πελοπόννησο τον Μάιο του 1810.
Το εκστρατευτικό του σώμα, συμμετείχε στις μάχες στο Ρουστσιούκι, τη Βράκιτσα και τη Λόφιτσαν , όπου απωλέσθη το πλείστον μέρος τού στρατού του Βελή. Τότε, όπως περιγράφει ο Κανέλλος Δεληγιάννης στα απομνημονεύματα του, ο πατέρας του «συμφώνησε με ορισμένους επιφανείς Τούρκους της Πελοποννήσου για τη δημιουργία μιας ελληνοτουρκικής διοίκησης, που θα σεβόταν την περιουσία και τη θρησκεία όλων των πολιτών της», επαναφέροντας ουσιαστικά, για λογαριασμό του το «γαλλικό σχέδιο» του 1809. Ωστόσο, το σχέδιο έμεινε στα «προφορικά», και οι έμπειροι Κοτζαμπάσηδες κινήθηκαν πρακτικά.
Ο Γερογιάννης Δεληγιάννης μαζί με τον προεστό της Τρίπολης και δραγουμάνο του Μωριά, Σωτήριο Κούγια μαζί με τους Βεκίληδες, και σε συμμαχία με τους Τούρκους αγάδες που δεν ήθελαν τον Βελή , κινητοποιήθηκαν για να επιτύχουν τον διορισμό ενός νέου Πασά ώστε να γλιτώσουν τη φορολογία.
Στην κίνηση αυτή δεν ήταν σύμφωνος ο Λόντος, που είχε ειδοποιήσει για τις ενέργειες αυτές τον Βελή, ο οποίος πέτυχε να εκδοθεί φιρμάνι για την επιστροφή του στην Πελοπόννησο, όπου έφθασε τον Μάρτιο του 1812.
Η εκδίκηση του Βελή ήταν σκληρή, και ο σχεδόν ταυτόχρονος θάνατος του Παπατσιώνη και του Ασημάκη Πόλου, των οποίων η περιουσία δημεύθηκε, δείχνει την έκταση των αντιποίνων του γιου του Αλή. Προς την οικογένεια του Γερογιάννη όμως έδειξε αρχικά επιείκεια γιατί προσπαθούσε να ανασυγκρότηση την προηγούμενη συμμαχία τους με τους Λόντους.
Τον Ιούνιο του 1812 ,ο Βελής φυλάκισε τον Γερογιάννη μαζί με τον πρωτότοκο υιό του Θεόδωρο, τον Κούγια και άλλους και ζήτησε από την Πύλη την άδεια να τους εκτελέσει ως ενόχους σοβαρών εγκλημάτων. Τους έσωσε όμως η παρέμβαση της αδελφής του «μακαρίτη» Σελίμ , την οποία πέτυχαν οι Βεκίληδες, Θάνος Κανακάρης, Παπααλέξης και Αναγνώστης Δεληγιάννης.
Σε εκείνη την δύσκολη στιγμή, ο Κανέλλος Δελληγιάνης έστειλε στην Ζάκυνθο υπό την προστασία της Στοάς του Ρώμα, τα γυναικόπαιδα της οικογένειας μαζί με αρκετά χρήματα. Το διάταγμα για την μετάθεση του Βελή στα Τρίκαλα έφθασε στην Πελοπόννησο στις 6 Αυγούστου 1812.
Ο νέος Πασάς, Ιτσιελή Αχμέτ, ακολουθήσε τις συμβουλές των αγάδων που ήσαν εχθροί του Βελή αλλά και του Λόντου και το 1813 καρατόμησε τον Σωτήριο Λόντο, ως υπεύθυνο για τις ενέργειες του Βελή κατά των Τούρκων .
Οι αλλαγές, στην πολιτική σκηνή της Κωνσταντινούπολης, όμως είχαν την αντανάκλαση τους στον «μικρόκοσμο» της Πελοποννήσου. Ο Ιτσιελή Αχμέτ Πασάς ανήκε στον κύκλο των ανθρώπων του Βεζύρη Χαλέντ Εφέντη, ο οποίος ανατράπηκε το 1815, από το κόμμα των «ισλαμιστών», και τον διαδέχθηκε ο Ραούφ Μεχμέτ Πασάς. Αυτός έστειλε στην Πελοπόννησο τον Σεκίρ Αχμέτ Πασά . Η πτώση του Χαλέντ είχε σοβαρές επιπτώσεις για τους Δεληγιανναίους.
Ο Γερογιάννης αποκεφαλίστηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1816 στο σπίτι του στα Λαγγάδια, η δε περιουσία του δεσμεύθηκε και επρόκειτο να δημευθεί , αλλά η παρέμβαση και πάλι της αδελφής του Σελίμ, απέτρεψε την ολική καταστροφή της οικογένειας.
Ο Ιωάννης ( Γερογιάννης) Ντεληγιάννης ή Δεληγιάννης, ή Παπαγιαννόπουλος αποκεφαλίστηκε , για να αποδείξει την πίστη του στον Σουλτάνο και να σώσει την περιουσία της Οικογένειας.
Περισσότερα στο βιβλίο μου, «Η επανάσταση των Φιλογενών».
Η ομάδα των νέων «αριστοκρατών» της Πελοποννήσου διαμορφώθηκε γύρω από τους Γερογιάννη (Δεληγιάννη),τον Παπααλέξη και τον Αναγνώστη Παπατσιώνη που γύρω στα 1780 διορίστηκαν επίτροποι στις έξι επαρχίες της Πελοποννήσου,(Καρύταινα, Φανάρι ( Ολυμπία), Αρκαδία, Νεόκαστρο, Καλαμάτα, και Εμπλάκια) ,που ήσαν «φέουδα» (μαλικια) της κόρης του Σουλτάνου Μουσταφά Γ και αδελφής του Σελίμ Γ, της Μπεγιάν Χανούμ.
Οι επίτροποι μάζευαν και απέδιδαν τα έσοδα της Σουλτάνας, τα οποία δεν υπόκειντο σε φορολογία. Επί της ηγεμονίας του υιού του Αλή των Ιωαννίνων , Βελή Πασά , ο Γερογιάννης, ανήλθε στην κορυφή των προεστώτων, ως Μώρα Αγιάννης, μαζί με τον Σωτήριο Λόντο.
Ταυτόχρονα, ο Γερογιάννης φρόντισε με τα «σωστά» προξενιά στους γιους του να ενισχύσει την οικογένεια. . Κυριότερος γάμος ήταν αυτός του Κανέλλου με την κόρη του Αναγνώστη Παπατσιώνη, Βεκίλη του Μωριά στην Κων/πολη το 1806-1808.
Η ρήξη των Δεληγιάννηδων με τον Βελή επήλθε το 1810, όταν αυτός διετάχθη να εκστρατεύσει στην Βουλγαρία στο πλαίσιο του Ρωσο-Τουρκικού πολέμου, και προσπαθούσε να καλύψει τις δαπάνες του στρατού του, επιβάλλοντας έκτακτη φορολογία . Το ποσό ήταν υπερβολικό για τα μέτρα της τοπικής οικονομίας και έφτανε τα 7 εκατ. γρόσια.
Ο Βελής αναχώρησε από την Πελοπόννησο τον Μάιο του 1810.
Το εκστρατευτικό του σώμα, συμμετείχε στις μάχες στο Ρουστσιούκι, τη Βράκιτσα και τη Λόφιτσαν , όπου απωλέσθη το πλείστον μέρος τού στρατού του Βελή. Τότε, όπως περιγράφει ο Κανέλλος Δεληγιάννης στα απομνημονεύματα του, ο πατέρας του «συμφώνησε με ορισμένους επιφανείς Τούρκους της Πελοποννήσου για τη δημιουργία μιας ελληνοτουρκικής διοίκησης, που θα σεβόταν την περιουσία και τη θρησκεία όλων των πολιτών της», επαναφέροντας ουσιαστικά, για λογαριασμό του το «γαλλικό σχέδιο» του 1809. Ωστόσο, το σχέδιο έμεινε στα «προφορικά», και οι έμπειροι Κοτζαμπάσηδες κινήθηκαν πρακτικά.
Ο Γερογιάννης Δεληγιάννης μαζί με τον προεστό της Τρίπολης και δραγουμάνο του Μωριά, Σωτήριο Κούγια μαζί με τους Βεκίληδες, και σε συμμαχία με τους Τούρκους αγάδες που δεν ήθελαν τον Βελή , κινητοποιήθηκαν για να επιτύχουν τον διορισμό ενός νέου Πασά ώστε να γλιτώσουν τη φορολογία.
Στην κίνηση αυτή δεν ήταν σύμφωνος ο Λόντος, που είχε ειδοποιήσει για τις ενέργειες αυτές τον Βελή, ο οποίος πέτυχε να εκδοθεί φιρμάνι για την επιστροφή του στην Πελοπόννησο, όπου έφθασε τον Μάρτιο του 1812.
Η εκδίκηση του Βελή ήταν σκληρή, και ο σχεδόν ταυτόχρονος θάνατος του Παπατσιώνη και του Ασημάκη Πόλου, των οποίων η περιουσία δημεύθηκε, δείχνει την έκταση των αντιποίνων του γιου του Αλή. Προς την οικογένεια του Γερογιάννη όμως έδειξε αρχικά επιείκεια γιατί προσπαθούσε να ανασυγκρότηση την προηγούμενη συμμαχία τους με τους Λόντους.
Τον Ιούνιο του 1812 ,ο Βελής φυλάκισε τον Γερογιάννη μαζί με τον πρωτότοκο υιό του Θεόδωρο, τον Κούγια και άλλους και ζήτησε από την Πύλη την άδεια να τους εκτελέσει ως ενόχους σοβαρών εγκλημάτων. Τους έσωσε όμως η παρέμβαση της αδελφής του «μακαρίτη» Σελίμ , την οποία πέτυχαν οι Βεκίληδες, Θάνος Κανακάρης, Παπααλέξης και Αναγνώστης Δεληγιάννης.
Σε εκείνη την δύσκολη στιγμή, ο Κανέλλος Δελληγιάνης έστειλε στην Ζάκυνθο υπό την προστασία της Στοάς του Ρώμα, τα γυναικόπαιδα της οικογένειας μαζί με αρκετά χρήματα. Το διάταγμα για την μετάθεση του Βελή στα Τρίκαλα έφθασε στην Πελοπόννησο στις 6 Αυγούστου 1812.
Ο νέος Πασάς, Ιτσιελή Αχμέτ, ακολουθήσε τις συμβουλές των αγάδων που ήσαν εχθροί του Βελή αλλά και του Λόντου και το 1813 καρατόμησε τον Σωτήριο Λόντο, ως υπεύθυνο για τις ενέργειες του Βελή κατά των Τούρκων .
Οι αλλαγές, στην πολιτική σκηνή της Κωνσταντινούπολης, όμως είχαν την αντανάκλαση τους στον «μικρόκοσμο» της Πελοποννήσου. Ο Ιτσιελή Αχμέτ Πασάς ανήκε στον κύκλο των ανθρώπων του Βεζύρη Χαλέντ Εφέντη, ο οποίος ανατράπηκε το 1815, από το κόμμα των «ισλαμιστών», και τον διαδέχθηκε ο Ραούφ Μεχμέτ Πασάς. Αυτός έστειλε στην Πελοπόννησο τον Σεκίρ Αχμέτ Πασά . Η πτώση του Χαλέντ είχε σοβαρές επιπτώσεις για τους Δεληγιανναίους.
Ο Γερογιάννης αποκεφαλίστηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1816 στο σπίτι του στα Λαγγάδια, η δε περιουσία του δεσμεύθηκε και επρόκειτο να δημευθεί , αλλά η παρέμβαση και πάλι της αδελφής του Σελίμ, απέτρεψε την ολική καταστροφή της οικογένειας.
Ο Ιωάννης ( Γερογιάννης) Ντεληγιάννης ή Δεληγιάννης, ή Παπαγιαννόπουλος αποκεφαλίστηκε , για να αποδείξει την πίστη του στον Σουλτάνο και να σώσει την περιουσία της Οικογένειας.
Περισσότερα στο βιβλίο μου, «Η επανάσταση των Φιλογενών».
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)